ZUS – za co tak naprawdę płacimy. Co otrzymujemy za składki?

Składki ZUS. Koszty, które wielu przedsiębiorców wprawiają w szybsze bicie serca. Konieczność płacenia do ZUS niezależnie od tego, czy mamy w firmie zysk czy stratę, sprawia, że wielu traktuje to jako podatek. Jak naprawdę działa ZUS? Za co płacisz i co otrzymujesz w zamian?

Gdyby sparafrazować znane zdanie o tym co jest w życiu pewne, to przedsiębiorca powiedziałby „śmierć, podatki…i ZUS”. Składki na ZUS płacone raz w miesiącu to dla wielu smutny obowiązek. Czy słusznie? Niekoniecznie. Warto dowiedzieć się, na co tak naprawdę przeznacza się pieniądze ze składek, które regularnie płacą przedsiębiorcy.

Jak działa ZUS?

ZUS, czyli Zakład Ubezpieczeń Społecznych odpowiada przede wszystkim za rozliczenie składek. Uogólniając, jest to ogromna firma ubezpieczeniowa, do której obowiązkowo należą wszyscy pracujący, a także studenci i dzieci. ZUS powstał po to by naliczać składki i wypłacać świadczenia z ubezpieczeń społecznych. Powstał już w 1934 roku. Nawet w czasie wojny wypłacał świadczenia tym, którzy ich najbardziej potrzebowali. Dziś Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaca emerytury i renty, a także odszkodowania, np. za wypadki przy pracy. Oprócz tego przekazuje składki na ZUS.

Rodzaje składek ZUS

Choć jako przedsiębiorca przekazujesz pieniądze (najczęściej) w formie jednej składki, to są one dzielone na konkretne cele. Największą część stanowią ubezpieczenia społeczne. Chodzi tu o ubezpieczenie emerytalne, ubezpieczenie rentowe, ubezpieczenie chorobowe, ubezpieczenie wypadkowe. To tymi środkami zarządza ZUS. Tworzy z nich fundusz, by w razie potrzeby wypłacić odpowiednie środki: emeryturę, rentę lub odszkodowanie.  Wśród składek ZUS znaleźć można też np. składkę na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, czy Fundusz Emerytur Pomostowych. Do ZUS wpłacamy tez składkę zdrowotną, która przekazywana jest na konto Narodowego Funduszu Zdrowia, a także składka na Fundusz Pracy, którym ostatecznie zawiaduje powiatowy i wojewódzki urząd pracy.

To, że jest tych składek tak dużo, nie oznacza wcale, że trzeba je wszystkie opłacać. Przedsiębiorca płaci obowiązkowo składkę na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe i chorobowe.

Ubezpieczenie emerytalne

Składka na ubezpieczenie emerytalne jest obowiązkowa. To ta składka finansuje obecne emerytury, a w przyszłości jej wartość będzie stanowiła podstawę do wypłaty świadczenia emerytalnego przedsiębiorcy. Podobnie działa ubezpieczenie rentowe. W przypadku przejścia na rentę, to ona jest podstawą do wypłaty świadczenia. Trzeba pamiętać, że w przypadku obu tych składek środki wpłacone nie są pieniędzmi przeznaczonymi na emeryturę wpłacającego. Pieniądze trafiają od razu do obiegu i z nich wypłacane są świadczenia obecnym emerytom i rencistom. Skąd więc osoba dziś opłacająca składki będzie miała emeryturę? Z pieniędzy przedsiębiorców i pracujących w momencie gdy ona będzie na emeryturze. Obecnie ZUS jedynie zapisuje kwotę, która została wpłacona i na jej podstawie po latach obliczy wysokość świadczenia. Kłopot w tym, że co roku rośnie liczba emerytów i rencistów. Jednocześnie zmniejsza się liczba pracujących. To wszystko powoduje, że ZUS ma ciągły deficyt jeśli chodzi o składki emerytalne i rentowe. Braki pokrywane są z dotacji państwowych.

Co to jest ubezpieczenie chorobowe?

ZUS może też wypłacać zasiłek chorobowy lub macierzyński. Jest to dobrowolna składka wśród innych składek ZUS.

Ubezpieczenie zdrowotne

Jednym z bardziej znaczących składek opłacanych do ZUS jest składka zdrowotna. Choć jest ona płacona na konto ZUS, to obsługuje ona publiczną służbę zdrowia. Płacąc ją możemy korzystać z państwowych szpitali, czy przychodni. Wyróżnikiem tej składki jest to, że niezależnie od tego czy prowadzimy działalność jako jedyne źródło zarobku, czy też łączymy ją z umową o pracę albo innym rodzajem kontraktu, to składka zdrowotna płacona jest za każdym razem od każdej z umów. Może się więc zdarzyć, że płacimy nawet trzy lub cztery składki zdrowotne, a mamy takie samo prawo do korzystania ze służby zdrowia jak osoby, które płacą jedną składkę miesięcznie.

To jednak nie wszystko. W ramach składek do ZUS pieniądze trafiają też do tzw. funduszu pracy. Pokrywa on koszty przekwalifikowania bezrobotnych, pokrycie prac interwencyjnych itd. No i jeszcze jedno. ZUS przekazuje z naszej składki niewielką część pieniędzy (0,10% podstawy wymiaru) na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. To specjalny budżet, który pokrywa wynagrodzenia zwolnionych pracowników w przypadku niewypłacalności pracodawcy.

Terminy wpłaty składek do ZUS

Od stycznia 2022 roku obowiązują następujące terminy opłacania składek:

• do 5. dnia następnego miesiąca – dla jednostek i zakładów budżetowych;
• do 15. dnia następnego miesiąca – dla płatników posiadających osobowość prawną, dotyczy to m.in. spółek akcyjnych, spółek z o.o., spółdzielni, stowarzyszeń i fundacji;
• do 20. dnia następnego miesiąca – dla pozostałych płatników składek, chodzi tu o przedsiębiorców opłacających wyłącznie składki na własne ubezpieczenia, przedsiębiorców i inne podmioty nieposiadające osobowości prawnej zatrudniające innych ubezpieczonych, w tym spółki osobowe (spółka: cywilna, jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna, jednoosobowa spółka z o.o.)

Składki ZUS muszą być opłacone terminowo. Wiedzą to wszyscy przedsiębiorcy. Gdy spóźnimy się z płatnością, ZUS może nałożyć odsetki za zwłokę. Gdy opóźnienia się powtarzają, Zakład Ubezpieczeń Społecznych może nałożyć na przedsiębiorcę dodatkową opłatę w wysokości 100% nieopłaconych składek. W efekcie płacimy podwójne składki. Wcześniej nieopłacenie składki w terminie groziło utratą prawa do świadczeń.

Opóźnienia w opłacaniu składek ZUS zdarzają się w przypadku utraty płynności finansowej. Wystarczy, że kilku znaczących kontrahentów nie zapłaci w terminie wymaganych należności, a my popadamy w kłopoty. Jednym ze sposobów poradzenia sobie z tym kłopotem jest finansowanie faktur. To usługa, która polega na przekazaniu zobowiązania formie mikrofaktoringowej. Jeśli pozwalamy kontrahentom na długie terminy płatności, to dzięki faktoringowi, pieniądze możemy mieć na koncie krótko po tym, jak wystawimy fakturę.

Może cię zainteresować również:

--> Finansowanie faktur online

--> Ranking firm faktoringowych

--> Co to jest faktoring

--> Przykład faktoringu

--> Koszt faktoringu

--> Limit faktoringowy

--> Mikrofaktoring

--> Finansowanie firmy

--> Faktoring online

--> Usługa faktoringu