Zmiany w podatkach PIT i VAT dla firm od 2026 roku – co czeka przedsiębiorców?

Rok 2026 przyniesie przedsiębiorcom w Polsce kolejną falę zmian w systemie podatkowym. Choć tym razem nie są to rewolucje na miarę Polskiego Ładu, to jednak warto przyjrzeć się szczegółom – zwłaszcza w kontekście podatku VAT i zasad dotyczących IP BOX. Dla wielu firm będą to zmiany praktycznie neutralne, ale dla części – szczególnie dla programistów i freelancerów – mogą one oznaczać konieczność przeorganizowania działalności.

W tym artykule przedstawiamy najważniejsze zmiany podatkowe wchodzące w życie od 2026 r., analizujemy ich wpływ na rynek i podpowiadamy, na co warto się przygotować.

1. Podwyższenie limitu zwolnienia z VAT – z 200 tys. zł do 240 tys. zł

Najbardziej odczuwalną zmianą będzie zwiększenie limitu podmiotowego zwolnienia z VAT. Do końca 2025 roku wynosi on 200 tys. zł, natomiast od stycznia 2026 r. wzrośnie do 240 tys. zł.

Co to oznacza w praktyce?

• Więcej mikroprzedsiębiorców uniknie formalności związanych z VAT. Osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, freelancerzy czy małe firmy usługowe, które dotąd balansowały na granicy limitu, zyskają większy margines bezpieczeństwa.
• Zmniejszenie presji administracyjnej. Firmy korzystające ze zwolnienia podmiotowego nie muszą składać deklaracji VAT i rozliczać podatku, co oszczędza czas i koszty księgowości.
• Zachęta do startu w biznesie. Wyższy limit może być bodźcem dla początkujących przedsiębiorców, którzy obawiali się zderzenia z rozliczeniami VAT już na wczesnym etapie.

Podniesienie progu to pozytywny sygnał dla najmniejszych firm, które wciąż stanowią fundament polskiej gospodarki. W praktyce oznacza to też, że część osób będzie mogła świadczyć usługi nieco drożej, nie przekraczając granicy i nie musząc wchodzić w system VAT.

2. Likwidacja IP BOX dla programistów – nowy warunek zatrudnienia

Drugą kluczową zmianą jest modyfikacja zasad korzystania z preferencji podatkowej IP BOX. Dotychczas była to jedna z atrakcyjniejszych form optymalizacji podatkowej dla specjalistów IT, pozwalająca opodatkować dochody stawką 5% PIT.

Od 2026 roku wprowadzony zostanie jednak dodatkowy warunek – z ulgi będą mogły korzystać tylko te podmioty, które zatrudniają co najmniej 3 pracowników. W praktyce oznacza to, że:

• Freelancerzy i jednoosobowe działalności gospodarcze stracą prawo do IP BOX.
• Firmy IT zatrudniające kilku programistów wciąż będą mogły korzystać z preferencji.
• Samozatrudnieni programiści będą musieli poszukać alternatywnych rozwiązań podatkowych, takich jak ryczałt czy rozliczanie na zasadach ogólnych.

Ta zmiana wprost uderza w wolnych strzelców IT, którzy przez ostatnie lata stanowili istotną część rynku usług informatycznych w Polsce. Z perspektywy państwa to sposób na uszczelnienie systemu i zwiększenie wpływów z PIT, ale dla indywidualnych specjalistów – poważne utrudnienie i często wzrost kosztów działalności.

3. CIT – bez rewolucji

W przypadku podatku CIT ustawodawca nie przewiduje na 2026 rok zmian o charakterze powszechnym. Oznacza to, że spółki z ograniczoną odpowiedzialnością czy akcyjne nie odczują bezpośrednich modyfikacji w zakresie stawek czy zasad rozliczeń. To dobra wiadomość – po latach częstych i chaotycznych nowelizacji przedsiębiorcy mogą złapać chwilę oddechu.

4. Co oznaczają te zmiany dla przedsiębiorców?

Podsumowując:

• Małe firmy i JDG zyskają dzięki wyższemu limitowi zwolnienia z VAT. To realne ułatwienie, które pozwoli prowadzić biznes bardziej elastycznie.
• Programiści-freelancerzy tracą jedno z kluczowych narzędzi optymalizacji podatkowej. Będą musieli przeliczyć, czy bardziej opłaca im się zatrudnić współpracowników, czy zmienić formę rozliczeń.
• Spółki nie odczują poważniejszych zmian w CIT – co w obecnych realiach prawnych samo w sobie można uznać za plus.

5. Jak przygotować się na 2026 rok?

Zmiany podatkowe, nawet jeśli nie są przełomowe, zawsze wymagają przygotowania. Przedsiębiorcy powinni:

• Przeanalizować obroty – czy z nowym limitem VAT 240 tys. zł warto pozostać przy zwolnieniu, czy lepiej dobrowolnie wejść w VAT (np. dla odliczeń).
• Programiści i firmy IT powinni już dziś rozważyć strategie: zatrudnienie dodatkowych pracowników, zmiana modelu biznesowego, a może inna forma opodatkowania.
• Firmy usługowe mogą skorzystać na nowym limicie, szczególnie w sektorach kreatywnych, doradczych czy freelancingu.

6. Płynność finansowa – klucz do stabilnego biznesu

Niezależnie od zmian w PIT, VAT czy CIT, jedno pozostaje niezmienne: płynność finansowa jest najważniejsza. Nawet najlepiej zoptymalizowany model podatkowy nie uchroni firmy przed problemami, jeśli kontrahenci nie płacą na czas.

W tym kontekście warto zwrócić uwagę na rozwiązania wspierające bieżące finansowanie działalności. Jednym z nich jest faktoring, który pozwala firmom szybko zamienić wystawione faktury na gotówkę, zamiast czekać 30 czy 60 dni na przelew od klienta.

Na rynku działa wiele podmiotów oferujących takie usługi, ale jedną z bardziej elastycznych i przyjaznych przedsiębiorcom firm jest MONEVIA. Dzięki prostej procedurze i szybkiemu finansowaniu przedsiębiorcy mogą zachować płynność, niezależnie od tego, jakie zmiany podatkowe wprowadza państwo.

Podsumowanie

Rok 2026 przyniesie umiarkowane zmiany podatkowe – korzystne dla najmniejszych firm (wyższy limit zwolnienia z VAT), ale niekorzystne dla freelancerów IT (likwidacja IP BOX dla JDG). W CIT nie pojawią się znaczące modyfikacje. Dla większości przedsiębiorców nie będzie to rewolucja, ale warto już teraz przygotować się na nowe realia.

Niezależnie od sytuacji podatkowej, stabilny rozwój firmy wymaga płynności finansowej. Dlatego tak ważne jest korzystanie z narzędzi wspierających bieżące finansowanie – a faktoring, oferowany m.in. przez MONEVIA, może być jednym z kluczowych elementów bezpiecznego prowadzenia biznesu w 2026 roku.